Vẹn nguyên nhiệt huyết, bao la tình người
Tham gia cách mạng khi còn rất trẻ, có con độc nhất là liệt sĩ, mẹ Việt Nam anh hùng Trần Thị Xuân (ở phường Bình Định, TX An Nhơn) đã cống hiến những gì quý giá, đẹp đẽ nhất cho cách mạng. Có thể nói, cuộc đời Mẹ là hiện thân của đức hy sinh quên mình và lối sống thủy chung nghĩa tình, từ đấy, những điều tốt đẹp nở hoa.
Với học sinh, ĐVTN phường Bình Định, các dịp đến thăm mẹ Xuân còn là những giờ học ngoại khóa về lịch sử cách mạng địa phương sống động.
CHUNG MỘT CON ĐƯỜNG
Sinh ra trong một gia đình có truyền thống cách mạng, 16 tuổi mẹ Xuân đã được chọn làm Bí thư Xã đoàn Nhơn Khánh. Khi đứa con duy nhất Nguyễn Văn Thành được 3 tuổi, người vợ trẻ quyến luyến tiễn chồng đi tập kết. Ở lại quê nhà, mẹ Xuân tiếp tục tham gia kháng chiến: Làm liên lạc, đào công sự, nuôi giấu cán bộ, tổ chức phong trào thi đua sản xuất phục vụ kháng chiến và tham gia đấu tranh trong lực lượng phụ nữ.
Mẹ Việt Nam anh hùng Trần Thị Xuân sinh năm 1933, quê xã Nhơn Khánh, hiện sống ở phường Bình Ðịnh (TX An Nhơn). Bà được kết nạp Ðảng ngày 20.6.1968, năm 1971 được bầu là Huyện ủy viên, làm Chủ tịch Hội LHPN TX An Nhơn từ năm 1971 đến năm 1985. Con duy nhất của Mẹ là liệt sĩ Nguyễn Văn Thành, Phó Bí thư chi bộ xã Nhơn Khánh, hy sinh năm 1975.
Nhớ về núm ruột duy nhất đã hy sinh trong kháng chiến chống Mỹ, mẹ Xuân khắc khoải: “Thằng nhỏ khôn, gan dạ lắm, 5 tuổi đầu đã sớm biết công việc bí mật mẹ làm, trong nhiều tình thế hiểm nguy đã phối hợp, hỗ trợ mẹ nuôi giấu cách mạng”. Năm hơn 10 tuổi, ông ngoại dẫn vào thăm mẹ đang ngồi tù, dặn mẹ phải can đảm, đừng khai gì, khi ra về “ông cụ non” nói như chắc như đinh đóng cột: Lớn lên chút nữa nếu nước nhà chưa độc lập, chắc chắn con cũng sẽ theo cách mạng như ba mẹ!
Vì Tổ quốc, mẹ Xuân để “núm ruột” duy nhất đi vào bom đạn để rồi vĩnh viễn ra đi. Hay tin con bị địch bắn chết, mẹ Xuân không còn nước mắt để khóc.
Biết tôi có ý định viết về mẹ Xuân, Bí thư Đoàn phường Bình Định Hồ Xuân Thuyết thông tin thêm: “Nhiều năm qua, Đoàn phường tham gia phụng dưỡng Mẹ. Mỗi lần gặp Mẹ, tôi luôn được lan truyền sự phấn chấn, khát vọng, mong muốn được cống hiến nhiều hơn cho xã hội. Là nhân chứng lịch sử, trực tiếp tham gia nhiều phong trào, sự kiện đấu tranh cách mạng ở An Nhơn, mẹ Xuân luôn là khách mời đặc biệt tại các buổi nói chuyện về lịch sử ở địa phương”.
Bức ảnh hiếm hoi cùng đứa con độc nhất mà mẹ Xuân xem như kỷ vật vô giá.
TÌNH MẸ, TÌNH NGƯỜI
Cũng như bao người vợ tiễn chồng đi tập kết, đối diện với cuộc chia tay dài đằng đẵng 20 năm, tuy không tránh khỏi ngậm ngùi, song mẹ Xuân vẫn rộng lòng tiếp nhận khi chồng trở về cùng người vợ mới và 5 đứa con. Không còn con ruột, Mẹ chủ động nhận nuôi và dồn tất cả tình mẫu tử vào 2 đứa con riêng của chồng là Nguyễn Thị Ngọc Yến và Nguyễn Xuân Thụ.
Chị Yến chia sẻ, chị cùng em trai đã sống, gần gũi với má Xuân còn nhiều hơn mẹ ruột của mình. Khi chị Yến học cấp 3, anh Thụ mới học mẫu giáo đã về ở với má. Con gái đầu lòng Quỳnh Thi 3 tuổi, vợ chồng chị đã gửi lên phường Bình Định ở với bà ngoại, có bà có cháu hủ hỉ cho bà đỡ buồn. Lần lượt 3 đứa con chị đến tuổi học cấp 2, cấp 3 đều được gửi ngoại nuôi. “Điều chẳng ai muốn, song chiến tranh đã tạo nên những mối quan hệ mẹ con đặc biệt như gia đình chúng tôi. Bao năm qua, giữa mẹ con, bà cháu chúng tôi đã không có khái niệm ruột hay riêng. Trước hết, chính nhờ sự thấu hiểu, nghĩa tình bao la của má”, chị Yến tâm sự.
Vốn có tư tưởng tiến bộ về phụ nữ và càng được phát huy trong hơn 10 năm làm “đầu tàu” phong trào phụ nữ, mẹ Xuân luôn đấu tranh cho bình đẳng giới, ủng hộ phụ nữ vươn lên khẳng định mình trong xã hội. Về điều này, nhiều người hay kể đến một câu chuyện mà mẹ đã làm. Hay tin một gia đình nhà chồng không ủng hộ con dâu học hành, mẹ Xuân tìm đến khuyên giải. Phân tích thiệt hơn, trong đó một câu đanh thép mà nhiều người còn nhớ: “Đảng đã cho mọi người dân, mọi gia đình cuộc sống độc lập, tự do để xây dựng gia đình ấm no, hạnh phúc. Phụ nữ ngoài đảm việc nhà, còn phải tròn việc nước; nếu ai cũng chỉ biết gia đình riêng của mình, thì việc nước ai lo; phụ nữ không có trách nhiệm hay sao!”.
Cách “dân vận” sắc sảo mà cũng đầy nghĩa tình của Mẹ đã cảm hóa gia đình nọ, người con dâu ấy từ một giáo viên được gia đình tạo điều kiện học tập, phát triển, sau này làm quản lý ngành giáo dục ở TX An Nhơn.
SAO LY