Mưa trên mái lá
* Truyện ngắn của HOÀNG KHÁNH DUY
Mùa hè rộn rã tiếng con ve trên tán cây đầu xóm. Buổi chiều, bầu trời đang ngột ngạt bỗng dưng đổi sắc, những đám mây trắng đục ngùn ngụt kéo đến vây kín miền quê yên bình. Mưa bắt đầu rơi, mưa hạt nhẹ rồi đến hạt nặng, mưa bì bõm trên mái nhà xua tan cái nóng bức những ngày cuối cùng của mùa hè. Không gian làng mạc như được tắm gội sạch sẽ sau cơn mưa đầu mùa…
Chính về đến nhà khi cơn mưa dần nặng hạt. Anh cuộn tấm áo mưa vắt lên cây sào tre trước hiên nhà, vừa hối hả phủi mấy hạt nước trên người cho ráo vừa cất tiếng gọi bà Tư:
- Má ơi, má đâu rồi?
Không nghe bà Tư trả lời, anh gọi thêm lần nữa rồi đi thẳng ra gian sau tìm bà. Không thấy má đâu, Chính tặc lưỡi: “Mưa gió kiểu này mà còn đi đâu không biết?!”. Chợt Chính thấy ai khom lưng y hệt dáng vẻ của bà Tư ngoài giồng khoai tím sau nhà, anh hốt hoảng:
- Trời ơi ! Má làm cái gì ngoài này vậy nè?
Giọng bà Tư ríu lại, cả cơ thể bà run lên bần bật như người vừa trải qua cơn sốt rét:
- Mưa lớn quá má sợ giồng khoai bị ngập, củ khoai úng hết thì tiếc lắm! Coi nè - bà Tư trỏ tay vào cái rổ bết đất bùn, cười hiền - Má nhổ được bao nhiêu đây thì con về.
Chính nhìn bà Tư, dịu giọng:
- Thôi, má vào nhà đi. Ướt sũng cả người rồi! Để chiều con đào hết giồng khoai này đem chất dưới giàn bếp để nắng lên có giống mà trồng.
Một tay Chính dìu bà Tư, một tay khệ nệ xóc rổ khoai ngang hông đi vào trong nhà. Xong xuôi, Chính rót nước nóng trong cái bình thủy pha nhạt để bà Tư lau mình rửa trôi nước mưa đầu mùa. Người quê thường ác cảm với những cơn mưa đầu mùa, họ bảo đó là thứ nước độc địa, lại có tính axit. Muốn trữ nước mưa trong khạp để uống cả năm, người quê phải đợi hai ba cơn mưa đi qua, khí trời trong sạch mới tranh thủ sửa lại chiếc máng xối trên mái lá rộn rã hứng nước.
Ngày Chính còn nhỏ, mỗi đợt mưa đầu mùa trút xuống, Chính thường hí hửng rủ bọn trẻ trong xóm cởi trần tắm mưa ngoài bờ sông. Bà Tư biết được có khẽ mắng: “Mưa đầu mùa tắm cho cảm chết hay gì?”, hồi đó Chính còn tinh nghịch, bị bà Tư la rầy thì lững thững đi vào trong buồng vờ ngủ. Cả ngày hôm đó Chính không ăn cơm, bà Tư dỗ dành cỡ nào Chính cũng nằm thiu thỉu, thi thoảng trờ tay ra khỏi cửa sổ hứng mấy giọt nước mưa rồi thả trôi trên gò má của mình. Có lần, Chính lén bà Tư ra gốc cây ngoài xóm tắm mưa. Bé Uyển từ nhà ngoại đi về ngang qua đầu xóm thấy Chính vô tư tạt nước, cô bé hiếu kỳ đội nón lá sang mách với bà Tư. Lần đó Chính bị bà Tư cho ăn đòn roi nhớ đời. Mấy nhát roi quất xuống cái mông độn một lớp mo cau có đau đớn gì đâu mà Chính giận suốt một tuần không nói chuyện với má, Chính bỏ cả thói quen đứng đợi cô bé Uyển nhà bên đến trường mỗi sớm tinh mơ. Lần đó, Chính giận Uyển suốt một mùa mưa, làm cô bé thoáng buồn…
*******
Giờ thì Chính đã trở thành chàng thanh niên hiền lành, chăm chỉ, giỏi giang nhất xóm. Cả cô Uyển bé bỏng năm nào cũng thành cô thiếu nữ xinh đẹp, nết na, đang học trường y trên thành phố nhưng rảnh rỗi lại bắt xe về thăm nhà, thăm xóm cho đỡ nhớ, thăm cả chàng trai năm nào vô tâm hờn dỗi Uyển chỉ vì cái chuyện tắm mưa. Bà Tư, năm nào tóc còn búi lọn sau gáy, chèo xuồng mấy quãng sông cân hàng bông về bán vẫn thấy trong người “khỏe re”... bây giờ mái đầu đã bạc, đôi mắt hằn in những vết chân chim. Ai rồi cũng lớn, cũng trưởng thành, rời xa cái vỏ bọc ngây ngô khờ dại thuở còn cởi truồng tắm mưa, lội sông bắt vịt...
Tốt nghiệp đại học, Chính từ bỏ những cánh cửa mở ra nơi phố phường xa hoa để về quê, đi dạy cho một trường cấp ba bên kia làng - ngôi trường duy nhất được chính quyền nỗ lực xây dựng chắp cánh ước mơ cho bao thế hệ trẻ. Đôi lúc nằm bên bà Tư bóp tay, xoa vai, sờ đôi gò má người già hóp hép, Chính nghĩ mình mắc nợ mẹ rất nhiều. Bao lần Chính đứng lớp dạy văn cho học trò, đọc đến câu: “Con với má không phải hòn máu cắt - Nhưng trọn đời con nhớ mãi ơn nuôi”, nước mắt Chính bật ra, giọng anh ngùi ngùi đặc sệt.
Bà Tư nhặt được Chính bên đầu cầu tre trong một sớm mai đầy nắng, bà không gửi Chính vào trại trẻ mồ côi trên tỉnh mà nuôi nấng Chính đến tận bây giờ, bón từng muỗng sữa, muỗng cơm, dạy Chính từng bài học làm người. Từ ấy đến nay, ngót nghét đã hơn 25 năm trời đằng đẵng. Chính mạnh khỏe, trưởng thành là lúc sức lực bà Tư hao mòn, lưng còng tóc bạc...
Một chiều cánh đồng trong vắt, bà Tư vừa lặt rau muống, vừa thì thào:
- Năm nay con cũng 25, 26 rồi đó Chính. Coi đứa nào được thì nói má cau trầu dạm hỏi, má già rồi, lỡ có chuyện gì con còn có người bầu bạn.
Chính cười tít mắt như đứa trẻ, anh nói:
- Hai má con ở vậy cũng vui. Hồi xưa má cũng đâu có chồng? Phải má có chồng thì má con mình đâu có gặp nhau? - Chính đùa. Rồi anh hạ giọng, buồn buồn - Mà cưới người hiền lành, rộng lượng không nói gì, ngộ nhỡ cưới ngay cô vợ đanh đá, chỏng lỏn, thà con ở vậy với má còn hơn.
Bà Tư gõ đầu Chính, mắng yêu:
- Tổ cha mày, lớn rồi mà như con nít. Má biết mày đợi ai rồi?
- Trời ơi, nước sôi tự nãy giờ rồi kìa má! - Chính nói lảng.
Bà Tư vẫn không chịu buông tha, bà tủm tỉm:
- Đợi con Uyển thì nói đại đi. Hồi xưa mày ghét nó bao nhiêu lớn lên mày thương nó bấy nhiêu. Má biết hết!
Chính nhìn má, thoáng cười rồi ánh mắt rụt rè, hồ nghi:
- Mà có biết Uyển thương con không má ơi! Đi học trên thành phố, ai biết lòng người ta có còn chung thủy hay đã đổi thay?...
- Nói dại nó nghe nó buồn, tội nghiệp! - bà Tư dõng dạc - Mới hôm qua má con Uyển còn í ới gọi tao ngoài bờ mương, bảo cuối tháng này con gái về. Về luôn! Má con Uyển xin cho nó một chân y tá ngoài trạm y tế xã mình nè.
- Má nói thiệt hả má? - Chính trố mắt, mặc dù đã gắng gượng kìm chế cảm xúc nhưng Chính vẫn không giấu được nỗi vui mừng dâng lên trong lòng.
- Ừ, thiệt. Đợi nó về rồi tao với má con Uyển ngồi lại tính chuyện trăm năm cho hai đứa bây. Má già rồi, có con Uyển về ấm nhà ấm cửa.
Đôi mắt người già ánh lên những giọt hồng hạnh phúc.
Đêm nay, mưa lại ào ào đổ trên mái nhà. Chính nằm trên giường, nghe tiếng mưa rơi mà đếm giọt thời gian xuôi chảy. Thời gian mà Chính nghĩ đến là thời gian đời người: thơ ấu, thanh xuân, trưởng thành, già nua bạc tóc. Thương sao dáng má lưng còng, đời nặng nề đè lên lưng má gánh nhọc nhằn dằng dặc. Ở cái tuổi gần đất xa trời, điều mà người già khát khao chính là sự bình yên, ấm áp, là hạnh phúc đơn sơ nhưng thiêng liêng màu thời gian rêu gió...
H.K.D